Na pohybel zimie

Zanim tradycją stała się choinka, popularną ozdobą w dawnych domostwach były pająki zawieszone u powały. Dekoracje te nawiązywały do znanych wcześniej bożonarodzeniowych podłaźniczek, czyli zielonych gałęzi zdobionych opłatkami i owocami oraz kulistych, klejonych z opłatka, światów. Stanowiły one symbol płodności, urodzaju i szczęścia w nowym roku, więc ściśle wiązały się z polską obrzędowością.

Do ich wykonania wykorzystywano dostępne surowce pochodzenia miejscowego, takie jak: słoma, fasola, groch, pióra, wydmuszki jaj, nici, włóczka czy postrzępione płótno. Z czasem, na przełomie XIX i XX wieku, w ludowych pająkach pojawiły się również kolorowe bibuły i papier w formie rozmaitych kul, jeżyków, harmonijek, gwiazdek, kwiatów lub postrzępionych tasiemek.

Pająki przybierały różne kształty i jedyną ich cechą wspólną była przestrzenna forma konstrukcji zawieszanej pod sufitem na belce stropowej. Zasadniczo wyróżnić można następujące rodzaje pająków:

• pająki krystaliczne - ażurowe graniastosłupy;
• pająki kuliste - patyczki wbijane w kuliste warzywa;
• żyrandole - przestrzenne formy, wykonane głównie z fasoli, grochu i słomek;
• pająki tarczowe - w kształcie cztero-, sześcio- i ośmiobocznych tarcz.

Mój pająk ludowy wykonany został z plastikowych butelek PET. Mam nadzieję, że feeria barw odstraszy w końcu zimę i już niedługo oczy nasze będą cieszyć się widokiem prawdziwych kwiatów.